مالیات نانواییها در ایران بر اساس نوع فعالیت، میزان فروش، و همچنین قوانین و مقررات مالیاتی اعمال میشود. نانواییها به دلیل ماهیت فعالیت و نقش مهمشان در تأمین نیازهای اساسی مردم، معمولاً در گروه مشاغل کوچک قرار میگیرند. قوانین مالیاتی برای نانواییها ممکن است شامل معافیتها یا تخفیفهای خاصی نیز باشد، بهویژه برای نانواییهایی که نان یارانهای تولید میکنند.
نانواییها در چارچوب قوانین مالیاتی ایران بهعنوان اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) طبقهبندی میشوند و بسته به میزان فروش و درآمد، در یکی از گروههای زیر قرار میگیرند:
گروه اول: نانواییهایی که گردش مالی سالانه آنها از 30 میلیارد تومان بیشتر است. این گروه باید دفاتر حسابداری داشته باشند.
گروه دوم: نانواییهایی که گردش مالی سالانه آنها بین 10 تا 30 میلیارد تومان است.
گروه سوم: نانواییهایی که گردش مالی سالانه آنها کمتر از 10 میلیارد تومان است. بیشتر نانواییها در این گروه قرار دارند.
مالیات بر درآمد نانواییها با توجه به درآمد مشمول مالیات محاسبه میشود. برای تعیین درآمد مشمول مالیات، هزینههای مجاز (مانند هزینه خرید آرد، سوخت، حقوق کارگران و هزینههای جاری) از کل درآمد کسر میشود.
البته سازمان امور مالیاتی می تواند از ضرایب سود مالیاتی که به صورت سالانه برای همه ی گروه های شغلی تعیین می کند ، استفاده نماید.
نرخ مالیات بر درآمد مشاغل (نانواییها):
بر اساس ماده 131 قانون مالیاتهای مستقیم، نرخ مالیات به صورت تصاعدی اعمال میشود:
تا 200میلیون تومان درآمد مشمول مالیات: 15%
از 200میلیون تومان تا 400 میلیون تومان: 20%
بیش از 400 میلیون تومان: 25%
معافیت درآمدهای پایین: طبق ماده 101 قانون مالیاتهای مستقیم، میزان معافیت مالیاتی برای درآمد اشخاص حقیقی هر ساله اعلام میشود. اگر درآمد مشمول مالیات سالانه نانوایی از حد معافیت تعیینشده کمتر باشد، مالیاتی پرداخت نمیکند.
معافیت نانواییهای یارانهای: نانواییهایی که آرد یارانهای دریافت میکنند، ممکن است از پرداخت بخشی از مالیات معاف شوند یا نرخ کمتری برای مالیات آنها اعمال شود. این مورد بسته به تصمیم دولت و سیاستهای حمایتی قابل تغییر است.
معافیت مالیاتی نانواییهای روستایی: در مناطق روستایی و کمبرخوردار، ممکن است نانواییها از مالیات معاف شوند یا تخفیفهای ویژهای داشته باشند.
نانواییهای سنتی:
تولید نان سنتی در ایران از مالیات بر ارزش افزوده معاف است. این معافیت به دلیل تأمین نیازهای اساسی مردم و حمایت از اقشار کمدرآمد اعمال میشود.
نانواییهای صنعتی:
نانواییهایی که نان صنعتی، کیک، کلوچه و محصولات مشابه تولید میکنند، ممکن است مشمول مالیات بر ارزش افزوده باشند. نرخ VAT برای این محصولات معمولاً 10% است.
بر اساس قوانین جدید، تمامی دستگاههای کارتخوان (POS) به پرونده مالیاتی متصل هستند. درآمد ثبتشده در دستگاه کارتخوان بهعنوان درآمد ناخالص مورد محاسبه مالیات در نظر گرفته میشود. نانواییها باید:
حساب متصل به کارتخوان خود را به سازمان امور مالیاتی معرفی کنند.
تمامی درآمدهای خود را شفاف و دقیق ثبت کنند تا از اعمال جرائم مالیاتی جلوگیری شود.
ثبتنام در نظام مالیاتی:
تمامی نانواییها باید در سامانه مالیاتی ثبتنام کرده و پرونده مالیاتی تشکیل دهند.
ارائه اظهارنامه مالیاتی:
صاحبان نانواییها باید هر ساله اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر (معمولاً تا پایان خردادماه) تسلیم کنند.
نگهداری اسناد و مدارک مالی:
نانواییها باید اسناد مربوط به خرید آرد، فروش نان، حقوق کارگران و سایر هزینهها را نگهداری کنند تا در صورت نیاز به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند.
جرائم مالیاتی:
در صورت تأخیر در پرداخت مالیات یا عدم تسلیم اظهارنامه، جرائم مالیاتی مطابق قانون اعمال میشود.
ضرائب سود مالیاتی نانوایی ها :
جمعبندی
نانواییها بهعنوان مشاغل کوچک و صنفی نقش مهمی در تأمین نیازهای اساسی جامعه دارند و قوانین مالیاتی برای آنها با رویکرد حمایت از اقشار کمدرآمد و نیازهای اساسی تنظیم شده است. نانواییهایی که نان سنتی تولید میکنند، معمولاً از معافیتها و تخفیفهای مالیاتی بهرهمند میشوند. در مقابل، نانواییهای صنعتی و تولیدکنندگان محصولات دیگر ممکن است مشمول مالیاتهای بیشتری باشند.