حساب بانکی تجاری

زمان مطالعه : 6 دقیقه

شنبه 20 بهمن 1403

شرایط تجاری شدن حساب بانکی

در ایران، حساب‌های بانکی می‌توانند به دو دسته کلی شخصی و تجاری تقسیم شوند. بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی برای شناسایی حساب‌های تجاری از حساب‌های شخصی، معیارهایی تعیین کرده‌اند. اگر حساب شخصی به‌صورت مداوم و با ویژگی‌های خاصی فعالیت کند، به‌عنوان حساب تجاری شناسایی خواهد شد.

اهمیت تفکیک حساب‌های تجاری و غیر تجاری

تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این کار به عنوان یکی از راهکارهای مؤثر در حوزه مالیات برای مقابله با فرارهای مالیاتی و ساده‌سازی فرآیند مالیاتی شناخته شده است. حساب تجاری، که یک نوع حساب سپرده بانکی است، توسط افرادی که در حوزه اقتصاد فعالیت می‌کنند، برای انجام معاملات مرتبط با کسب و کار خود استفاده می‌شود.

از سوی دیگر، حساب‌های غیرتجاری برای امور شخصی و غیراقتصادی کاربرد دارند. تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی به سازمان امور مالیاتی کشور امکان می‌دهد تا حساب‌های تجاری افراد را به پرونده‌های مالیاتی آن‌ها وصل کند و مالیاتی که بر روی واریزهای این حساب‌ها تعلق گرفته است را دریافت کند. این اقدام نه تنها به توزیع عادلانه‌تر مالیات کمک می‌کند بلکه نگرانی‌های مالیاتی را برای فعالان اقتصادی نیز کاهش می‌دهد.

بر اساس این توضیحات، تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی از اهمیت زیادی برخوردار است و به منظور مقابله با فرارهای مالیاتی و بهبود فرآیند مالیاتی، سازمان امور مالیاتی ایران قانونی را در قالب سامانه مودیان مالیاتی و پایانه‌های فروشگاهی برای تفکیک این حساب‌ها وضع کرده است.

مالیات حساب تجاری چقدر است؟

شناسایی حساب‌های شخصی و تجاری برای کسب‌وکارها بسیار حیاتی است، زیرا درآمدی که در حساب تجاری وجود دارد، مشمول مالیات است. تا قبل از سال 1401، مالیات فقط بر حساب‌هایی اعمال می‌شد که از ابتدا به عنوان حساب تجاری افتتاح شده بودند. با این حال، از آن زمان، دو شرط همزمان یعنی بیش از 100 تراکنش در ماه و مجموع مبلغ تراکنش‌ها بیش از 35 میلیون تومان، به عنوان معیار برای قرار گرفتن حساب‌های شخصی در گروه حساب تجاری در نظر گرفته شدند.

نرخ مالیات بر حساب‌های تجاری بر اساس ماده 131 از قانون مالیات‌های مستقیم تعیین می‌شود

۱. معیارهای شناسایی حساب بانکی تجاری

الف) تعداد تراکنش‌ها در ماه

تعداد زیاد تراکنش‌های واریزی در طول یک ماه.

به‌طور معمول، تعداد بالای ۱۰۰ تراکنش واریزی در ماه می‌تواند نشانه تجاری بودن حساب باشد.

ب) مجموع مبالغ تراکنش‌ها

حجم بالای تراکنش‌های مالی (مبلغ کل واریزی‌ها).

به‌طور معمول، گردش مالی بالای حساب (مثلاً بیش از 100 میلیون تومان در ماه) به‌عنوان یک معیار مهم در نظر گرفته می‌شود.

ج) ماهیت واریزها و برداشت‌ها

واریزهای مکرر از افراد مختلف به حساب.

د) اعلام توسط دارنده حساب

در صورتی که صاحب حساب به بانک اعلام کند که حساب برای فعالیت تجاری استفاده می‌شود.

بر اساس اعلام رئیس بانک مرکزی، تفکیک حساب‌های تجاری و شخصی بیشتر در زمان اتصال دستگاه‌های کارتخوان اتفاق می‌افتد. بنابراین، ممکن است فقط دو یا سه نفر از هر ۱۰۰۰ نفر مشمول مالیات حساب تجاری شوند. مبنای تفکیک حساب‌های تجاری و غیر تجاری نیز کد ملی افراد است؛ بنابراین، اگر یک فرد چند حساب داشته باشد، مبنا برای ۱۰۰ تراکنش و واریز ۳۵ میلیون تومان، تمام حساب‌های فرد است.

میزان مالیات حساب تجاری بانکی بر اساس قانون مالیات مستقیم

نرخ مالیات بر حساب‌های تجاری بستگی به نوع فعالیت تجاری فرد دارد و بر اساس صنف و مشاغل مختلف محاسبه می‌شود. بنابراین، نرخ مالیاتی برای پزشکان و دلالان خودرو متفاوت خواهد بود.

۲. پیامدهای شناسایی حساب به‌عنوان تجاری

مشمول مالیات: درآمدهای حاصل از این حساب‌ها تحت عنوان درآمد مشمول مالیات شناسایی می‌شوند.

ارائه اظهارنامه مالیاتی: دارنده حساب موظف به ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات بر درآمد خواهد بود.

کنترل و نظارت بیشتر: حساب‌های تجاری تحت نظارت دقیق‌تری از سوی بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی قرار خواهند گرفت.

۳. چه حساب‌هایی شامل این قانون نمی‌شوند؟

حساب‌هایی که برای دریافت حقوق و مزایا استفاده می‌شوند.

حساب‌های بازنشستگی و مستمری.

حساب‌های دارای تراکنش‌های غیرتجاری مانند انتقال وجه به خانواده و دوستان.

۴. راه‌های جلوگیری از شناسایی اشتباه حساب تجاری

از حساب‌های شخصی برای معاملات تجاری استفاده نکنید.

برای فعالیت‌های تجاری یک حساب بانکی جداگانه افتتاح کنید.

در صورت واریز وجه مکرر و بالا، مستندات و توضیحات لازم را به بانک ارائه دهید.

۵. نکات مهم برای صاحبان حساب‌ها

بانک‌ها موظف به گزارش‌دهی تراکنش‌های مشکوک به سازمان مالیاتی هستند.

در صورت شناسایی حساب به‌عنوان حساب تجاری، سازمان مالیاتی ممکن است مالیات‌های معوقه را نیز مطالبه کند.

فعالان اقتصادی و مشاغل آزاد بهتر است حساب تجاری جداگانه‌ای داشته باشند.