مالیات بر خانههای خالی با هدف افزایش عرضه مسکن، جلوگیری از احتکار واحدهای مسکونی و تعادل در بازار مسکن وضع شده است. این مالیات طبق ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم و اصلاحیههای آن اجرایی میشود.
مبنای قانونی مالیات خانههای خالی
ماده ۵۴ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم
قانون اصلاح موادی از قانون مالیاتهای مستقیم (مصوب سال ۱۳۹۹)
تعریف خانه خالی:
خانهای که بیش از ۱۲۰ روز در سال (متوالی یا غیرمتوالی) خالی از سکنه باشد و اطلاعات آن در سامانه ملی املاک و اسکان ثبت نشده باشد یا مالک نسبت به رفع خالی بودن آن اقدامی نکرده باشد.
مشمولان مالیات خانههای خالی:
۱. مالکین واحدهای مسکونی خالی.
۲. اشخاص حقیقی و حقوقی دارای واحدهای مسکونی خالی در شهرهای بالای ۱۰۰ هزار نفر جمعیت.
نرخ مالیات خانههای خالی:
۱. سال اول خالی بودن:
معادل ۶ برابر مالیات بر اجاره واحد مسکونی.
۲. سال دوم خالی بودن:
معادل ۱۲ برابر مالیات بر اجاره واحد مسکونی.
۳. سال سوم به بعد خالی بودن:
معادل ۱۸ برابر مالیات بر اجاره واحد مسکونی.
توجه: مالیات خانههای خالی بر اساس ارزش اجاری واحد مسکونی محاسبه میشود.
نحوه شناسایی خانههای خالی:
۱. ثبت اطلاعات در سامانه ملی املاک و اسکان کشور سامانهamlak.mrud.ir.
۲. پایش اطلاعات توسط سازمان امور مالیاتی و وزارت راه و شهرسازی.
۳. مطابقت اطلاعات با سایر پایگاههای اطلاعاتی (قبوض آب، برق، گاز و...).
معافیتهای مالیات خانههای خالی:
واحدهای مسکونی نوساز به مدت ۱۲ ماه پس از صدور پایان کار.
واحدهای مسکونی در حال بازسازی و نوسازی (تا حداکثر ۱۲ ماه).
خانههای در اختیار دستگاههای اجرایی و نهادهای عمومی دولتی.
چرخه مالیات خانههای خالی:
۱. شناسایی واحد خالی توسط سامانه ملی املاک و اسکان.
2. ابلاغ مالیات به مالک توسط سازمان امور مالیاتی.
3. پرداخت مالیات از طریق سامانه مالیاتی (tax.gov.ir).
4. امکان اعتراض به مالیات تعیینشده از سوی مالک.
جرائم و ضمانت اجرا:
✅ جریمه مالیاتی سنگین در صورت عدم پرداخت مالیات.
✅ مسدود شدن برخی خدمات دولتی برای مالک.
✅ ارجاع پرونده به مراجع قانونی و قضایی در صورت تخلف.
اهداف مالیات بر خانههای خالی:
افزایش عرضه مسکن و کاهش قیمتها.
جلوگیری از احتکار مسکن.
شفافیت اطلاعات بازار مسکن.
کمک به حل بحران کمبود مسکن.
نکات مهم:
ثبت اطلاعات املاک در سامانه ملی املاک و اسکان اجباری است.
مالکان باید دلایل خالی بودن ملک را به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند.
نرخ مالیات سالانه افزایش مییابد و مالکان موظف به پرداخت آن هستند.
مالیات خانههای خالی ابزاری برای جلوگیری از احتکار مسکن و کمک به تعادل عرضه و تقاضا در بازار مسکن است. مالکان باید نسبت به ثبت اطلاعات املاک خود در سامانه ملی املاک و اسکان اقدام کرده و در صورت خالی بودن ملک، مالیات مربوطه را پرداخت کنند تا مشمول جریمه و محدودیتهای قانونی نشوند.