عربستان صعودی

نظام مالیاتی عربستان سعودی یکی از ساختارهای مالیاتی مدرن و هماهنگ با اصول اسلامی است که به تازگی و در راستای چشم‌انداز ۲۰۳۰ این کشور (Vision 2030) تغییرات و اصلاحاتی را تجربه کرده است. در این سیستم، مالیات‌ها بیشتر بر درآمدهای غیرنفتی و کسب‌وکارها متمرکز شده و تلاش دارد اقتصاد را متنوع‌تر کند. در ادامه، جزئیات نظام مالیاتی عربستان ارائه می‌شود:

۱. انواع مالیات در عربستان

مالیات در عربستان به چند دسته تقسیم می‌شود که شامل موارد زیر است:

الف) مالیات بر درآمد شخصی

مالیات بر درآمد شخصی (Income Tax):

عربستان مالیات بر درآمد شخصی برای افراد مقیم و شهروندان خود ندارد.

این موضوع به ویژه برای جذب نیروی کار خارجی و سرمایه‌گذاران در این کشور مطرح شده است.

مالیات بر درآمد خارجی‌ها:

افراد غیرمقیم که از فعالیت‌های اقتصادی خاصی در عربستان درآمد کسب می‌کنند، ممکن است مشمول مالیات شوند (مثلاً از طریق مالیات بر سود شرکت‌ها).

ب) مالیات بر شرکت‌ها (Corporate Tax)

شرکت‌های خارجی که در عربستان فعالیت دارند، مشمول مالیات بر درآمد می‌شوند.

نرخ مالیات بر شرکت‌ها (برای سهامداران غیرسعودی) ۲۰٪ است.

شرکت‌های ثبت‌شده در عربستان که مالکیت کامل سعودی دارند، مشمول مالیات زکات هستند.

پ) زکات (Zakat)

زکات یکی از اصول مالیاتی منطبق با شریعت اسلامی است و به دارایی‌ها و درآمدهای مشمول تعلق می‌گیرد.

نرخ زکات برای شرکت‌های متعلق به شهروندان سعودی یا کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (GCC) ۲.۵٪ از سرمایه یا دارایی خالص است.

زکات بر اساس قوانین اسلامی توسط اداره کل زکات و مالیات (GAZT) محاسبه و جمع‌آوری می‌شود.

ت) مالیات بر ارزش افزوده (VAT)

عربستان از سال ۲۰۱۸ مالیات بر ارزش افزوده (VAT) را با نرخ ۵٪ معرفی کرد و در سال ۲۰۲۰ این نرخ به ۱۵٪ افزایش یافت.

این مالیات بر خرید کالاها و خدمات اعمال می‌شود و بخش بزرگی از درآمدهای غیرنفتی دولت را تأمین می‌کند.

ث) مالیات بر کالاها و خدمات خاص (Excise Tax)

مالیات بر کالاهای خاص مانند سیگار، نوشیدنی‌های انرژی‌زا، و نوشیدنی‌های شیرین اعمال می‌شود.

نرخ این مالیات معمولاً از ۵۰٪ تا ۱۰۰٪ متغیر است.

۲. معافیت‌ها و تخفیف‌های مالیاتی

برخی فعالیت‌ها و گروه‌ها در عربستان از مالیات معاف هستند:

درآمد شهروندان سعودی از فعالیت‌های داخلی.

فعالیت‌های خیریه و مذهبی.

برخی خدمات آموزشی، درمانی و پزشکی.

شرکت‌هایی که در مناطق آزاد یا پروژه‌های خاص دولتی فعالیت دارند.

۳. نهادهای نظارتی و اداره مالیات

اداره کل زکات، مالیات و گمرک (GAZT) مسئولیت جمع‌آوری مالیات و اجرای قوانین مالیاتی را بر عهده دارد.

این اداره بر پرداخت زکات، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر شرکت‌ها نظارت می‌کند.

۴. تکالیف مالیاتی شرکت‌ها

شرکت‌ها موظف‌اند اظهارنامه مالیاتی سالانه خود را به GAZT ارائه دهند.

پرداخت مالیات باید در بازه زمانی تعیین‌شده انجام شود، در غیر این صورت جریمه‌های مالیاتی در نظر گرفته می‌شود.

۵. مالیات بر درآمد نفتی

شرکت‌های فعال در حوزه نفت و گاز در عربستان مشمول مالیات خاصی هستند.

نرخ مالیات بر درآمد این شرکت‌ها می‌تواند به ۵۰٪ تا ۸۵٪ نیز برسد.

۶. مالیات نیروی کار خارجی

نیروی کار خارجی مشمول مالیات بر درآمد نیست، اما باید مبلغی به عنوان هزینه اقامت یا مالیات سالانه اقامت پرداخت کنند.

این مبلغ معمولاً توسط کارفرما پرداخت می‌شود و به عنوان بخشی از سیاست‌های جذب سرمایه‌گذاری خارجی در نظر گرفته شده است.

۷. نکات کلیدی نظام مالیاتی عربستان

نظام مالیاتی عربستان یکی از ساده‌ترین نظام‌های مالیاتی در جهان است.

معافیت مالیاتی برای درآمدهای شخصی باعث جذب متخصصان خارجی شده است.

افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده بخشی از تلاش‌های دولت برای کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی است.

شرکت‌ها و کسب‌وکارها ملزم به رعایت قوانین شفاف مالیاتی هستند.

نظام مالیاتی عربستان سعودی به گونه‌ای طراحی شده که هم‌راستا با اصول اسلامی و در عین حال مشوقی برای سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی باشد. شفافیت، سادگی، و تأکید بر درآمدهای غیرنفتی از ویژگی‌های این نظام است.